Każda szkoła to miejsce, gdzie pielęgnuje się wartości. To wreszcie instytucja mająca swój wymiar państwowy, gdyż stoi ona na straży wolności słowa i służy krzewieniu wiedzy o przeszłości narodu. Prawda ta ma szczególne znaczenie jeśli odniesiemy ją do faktu, iż wiele szkół nosi imiona sławnych Polaków. Ten wyraz szacunku wobec ważnych postaci, które w przeszłości odegrały znaczącą rolę dla narodu, to także próba pokazania młodym pokoleniom wzorów do naśladowania. Dziś, gdy często rolę wzorców osobowych przejmują idole kreowani w świecie mediów, może warto zastanowić się nad bohaterami narodowymi, którzy nie bez powodu znaleźli swoje miejsce w panteonie historii.
 Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Gaszowicach to pełna nazwa naszej instytucji. Instytucji, której patronuje osobowość nietuzinkowa,a mianowicie generał Tadeusz Kościuszko. Decyzja o uhonorowaniu szkoły osobą patrona zapadła na konferencji Grona Pedagogicznego 28 maja 1925 roku. Wydarzenie to miało miejsce pod przewodnictwem ówczesnego kierownika szkoły Eugeniusza Rohrbacha. Warto nadmienić, iż uchwała wymagała zatwierdzenia przez władze gminy, co stało się 28 czerwca tego samego roku. Z kolei dwa lata później, bo 11 czerwca 1927 roku znalazła swój wyraz w postaci umieszczenia na budynku szkolnym tablicy z herbem państwowym i pełną nazwą instytucji. Fakt nadania szkole imienia Tadeusza Kościuszki pociągnął za sobą także pewien ceremoniał, który wiąże się z obchodzeniem Święta Szkoły i prowadzeniem przez nią swojej działalności, opartej na szacunku wobec tradycji i w duchu patriotyzmu. Przywołany ceremoniał Święta Szkoły od lat niezmiennie towarzyszy pokoleniom naszych uczniów. Upamiętniając bitwę pod Racławicami spotykają się pod portretem patrona szkoły, gdzie śpiewają hymn i składają symboliczną wiązankę kwiatów. Poznają też życiorys Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej, którego bohaterstwo wyraziło się w powstaniu przeciw zaborcom. Wiedza historyczna o bohaterze narodowym przekazywana jest uczniom od początku nadania szkole imienia, ale przecież nie tylko o wiedzę faktograficzną tu chodzi. Szkoła w Gaszowicach służy przecież kształtowaniu postawy obywatelskiej i to ten cel jest naszym celem nadrzędnym. Uczniowie i absolwenci naszej szkoły poznają zatem nie tylko prawdę o jej patronie, ale przede wszystkim uczą się szacunku wobec przeszłości i ludzi, którzy tę przeszłość tworzyli. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że nauka ta ma wymiar narodowy, bo służy budowaniu poczucia wzajemnej solidarności. Społeczność szkolna wyraża ową solidarność także w okazjonalnych inicjatywach szkolnych, takich jak tworzenie poezji patriotycznej, czy w pracach plastycznych odwołujących się do historii szkoły. Działania te rozbudzają w uczniach ciekawość, co do przeszłości, a nade wszystko pozwalają kształtować postawy obywatelskie, gdzie dominuje poczucie wiary, iż moje działanie może przynieść pozytywną zmianę.
 Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Gaszowicach to brzmi dumnie! Niech zdanie to, a raczej stwierdzenie, z którym trudno polemizować posłuży za puentę niniejszego artykułu. Artykułu, którego treść powinna nas odbiorców skłonić do refleksji nad znaczeniem bycia absolwentem tej jakże bogatej w tradycję placówki edukacyjnej. Wszak patronat Tadeusza Kościuszki zobowiązuje, o czym trzeba pamiętać nie tylko przy okazji Święta Szkoły. I chociaż dziś nie toczymy walki z zaborcą i nie musimy przelewać krwi za ojczyznę, to możemy ową waleczność naśladować w postawach aktywności społecznej. Możemy wreszcie przeciwdziałać poczuciu obywatelskiej obojętności, bo jak mawiał sam patron szkoły: „Największym zwycięstwem jest to, które odnosimy nad nami samymi.”

Piotr Skupień
nauczyciel języka polskiego w SP Gaszowicach