Dla każdego człowieka szkoła jest miejscem, gdzie poznaje on świat wartości. To w niej spotykamy się z językiem narodowym i rozwijamy piękno ojczystej mowy. Szkoła to wreszcie przejaw działalności państwa wynikający z troski o rozwój jego obywateli. Sięgając w głąb historii możemy odnieść wrażenie, że placówki szkolne od zawsze były miejscem wyrażania patriotyzmu, zarówno w obszarze przekazywanych treści, jak i w sferze działalności propagującej idę odpowiedzialności za swoje państwo.
 Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Gaszowicach od początku swojego istnienia realizowała misję państwa w zakresie krzewienia wśród młodych obywateli miłości do ojczyzny. Troska o dobro wspólne przyświecała zarówno pedagogom, jak i osobom aktywnie uczestniczącym w życiu szkoły. Jednym z przejawów owej aktywności o wymiarze patriotycznym było powołanie do życia VII Drużyny Harcerskiej im. Karola Miarki, której opiekunem był Władysław Dworaczek. Działalność harcerzy przy szkole w Gaszowicach nie tylko polegała na integrowaniu lokalnego środowiska, ale nade wszystko służyła kształtowaniu w młodych ludziach pozytywnych wartości. Warto przy tej okazji nadmienić, iż harcerska służba w przededniu wojny polegała na organizowaniu zaplecza medycznego w postaci punktu opieki sanitarnej. Szkolna działalność państwowa wyrażała się również podczas obchodów świąt i jubileuszy, a szczególnym jej wyrazem były obchody dziewięćsetnej rocznicy koronacji Bolesława Chrobrego zorganizowanej przy współpracy Grona Pedagogicznego.
 13 czerwca 1937 roku obchodzono także uroczyste Święto Szkoły z okazji 15 rocznicy funkcjonowania na terenie Śląska polskiej szkoły. Należy nadmienić, iż podczas obchodów poświęcono sztandar Polskiego Czerwonego Krzyża. Ta organizacja również na trwałe wpisała się w obraz gaszowickiej placówki.
 Zawierucha wojenna czasowo przyczyniła się do zawieszenia działalności szkoły. W tym okresie uczniowie nie mogli swobodnie posługiwać się ojczystą mową, ale nawet odebranie im tego podstawowego prawa nie pozbawiło ich poczucia własnej godności.
 Współczesny obraz szkoły w Gaszowicach nie jest pozbawiony ducha polskości. Także dziś szkoła angażuje się w pracę na rzecz budowania poczucia obywatelskiej odpowiedzialności, o czym mogą świadczyć takie inicjatywy, jak przedstawienia teatralne z okazji państwowych rocznic, czy wreszcie wspomniana działalność harcerska. Także sami uczniowie wyrażają swój patriotyzm pisząc wiersze i wykonując gazetki upamiętniające zrywy niepodległościowe Polaków. Nie sposób pominąć też fakt, że to właśnie w szkole przebiegają wybory samorządowe. To na jej budynku podczas ważnych wydarzeń państwowych łopocze biało – czerwona flaga, a sale lekcyjne ubogaca wizerunek godła.
 Zarysowany obraz szkoły, traktowanej jako fundament, na których opiera się poczucie narodowej tożsamości, uświadamia nam, że jest ona miejscem działań wielu pokoleń służących budowaniu ducha wiary w siłę państwa. Pokazuje także, jak istotne w życiu młodych pokoleń jest kształtowanie szacunku wobec tradycji i przeszłości. Bo przecież szkoła, także ta nasza gaszowicka, której patronuje narodowy bohater Tadeusz Kościuszko, to „mała ojczyzna” i ostoja pięknych idei polskiego narodu. I nie jest to prawda oderwana od rzeczywistości, jeśli polski nauczyciel w polskiej szkole może dziś przeczytać słowa wiersza swoich uczniów:

Polska to piękna kraina.

Polska to nasza ojczyzna.

Polska to nasz dom.

 

Piotr Skupień
nauczyciel języka polskiego SP Gaszowice